![](/media/lib/577/n-hagiasofia-19550973224dd9f84cb88db7ecc0e482.jpg)
Platforma Crowdsourcing Romeyka ma zachować język stanowiący pomost do starożytności
3 kwietnia 2024, 13:33Uruchomiona właśnie platforma crowdsourcingowa ma za zadanie uratować przed zagładą wyjątkowy język – pontyjski, zwany przez jego użytkowników ρωμαικά, czyli „rzymski”. Przymiotnik „rzymski” nie jest tutaj przypadkowy, gdyż jest to język, który stanowi pomost pomiędzy czasami współczesnymi, a greką, którą mówiono w cesarstwie wschodniorzymskim, zwanym przez nas Cesarstwem Bizantyńskim. Jednak jest to nazwa stworzona przez historiografię nowożytną. Sami mieszkańcy tego państwa zwali je Cesarstwem Rzymian. I właśnie z jego mieszkańcami i językiem łączy nas język pontyjski.
![](/media/lib/39/stalagmity-81a6658a1c0bc92e15eeff470b667d04.jpg)
Zaszkodziła im susza?
8 grudnia 2008, 12:05W jaskini Soreq w pobliżu Jerozolimy znaleziono dowody, które wskazują, że powodem upadku Imperium Rzymskiego i Bizancjum były zmiany klimatyczne (Quaternary Research).
![](/media/lib/352/n-dzuma-93a4f6b8cdecd6d0566a286cd5ee0298.jpg)
Poznaliśmy nowe szczegóły na temat Pierwszej Pandemii
7 czerwca 2019, 12:23Międzynarodowy zespół naukowy przeanalizował ludzkie szczątki z 21 stanowisk archeologicznych. Uczeni chcieli w ten sposób więcej dowiedzieć się o ewolucji bakterii Yersinia pestis, która wywołała Pierwszą Pandemię, dżumę Justyniana z lat 541–542 oraz następujące po niej kolejne mniejsze epidemie, które trwały do około 750 roku
![](/media/lib/105/n-kosci-dromaderow-38ff4b344cd13895a0dc7d634f7180ce.jpg)
Rzymskie wielbłądy w Europie: zwierzęta juczne, a może maskotki?
17 lutego 2012, 06:59Cesarstwo Zachodniorzymskie stało nie tylko na koniach, ale i na wielbłądach. Co więcej, były one importowane również na północ Europy. W czasie podróży siecią traktów można się więc było poczuć jak na Saharze czy stepach centralnej Azji...
![](/media/lib/357/n-papirus-5d6d2514d8dcd6b59e2fc6a638c21c3d.jpg)
W Bazylei zidentyfikowano najstarszy znany pozabiblijny dokument chrześcijański
16 lipca 2019, 13:06Badania ujawniły, że znajdujący się od ponad 100 lat w zbiorach Uniwersytetu w Bazylei papirus P.Bas. 2.43 jest najstarszym, pozabiblijnym, chrześcijańskim dokumentem z Cesarstwa Rzymskiego. Datowanie ujawniło, że list pochodzi z 3. dekady III w. n.e. i jest przez to starszy od wcześniej znanych chrześcijańskich dokumentów z rzymskiego Egiptu.
![](/media/lib/112/n-monety-86910922a9b65ada2df7bf8ad9b92d6a.jpg)
W Bath znaleziono 30 000 rzymskich monet
18 kwietnia 2012, 11:22W brytyjskim Bath, podczas budowy nowego hotelu na ulicy Beau Street znaleziono jedną z największych kolekcji rzymskich monet. Skarb składa się z ponad 30 000 srebrnych monet. Odkryto go w odległości około 150 metrów od byłych rzymskich łaźni.
![](/media/lib/367/n-sadafrodyzja-3d98493f33d97be79bcc72bc604140eb.jpg)
Archeolodzy odnawiają znaleziony w Afrodyzji Edykt o cenach maksymalnych cesarza Dioklecjana
3 października 2019, 12:36Eksperci pracują nad odnowieniem i udostępnieniem zwiedzającym edyktu o cenach maksymalnych, wydanego przez cesarza Dioklecjana w 301 roku. Zabytek, nad którym trwają obecnie prace, został znaleziony w Afrodyzji w Turcji. Od 29 lat prace wykopaliskowe w tym mieście prowadzi profesor Roland R.R. Smith i jego zespół z Uniwersytetu Oksfordzkiego.
![](/media/lib/176/n-imperiumromanumtrajan-39c5a1edad2ed54b8a887f18c06b0872.jpg)
Zagadka Bosham Head rozwiązana
9 października 2013, 08:26Archeolodzy z Bournemouth University rozwiązali zagadkę Bosham Head, znalezionej przed ponad 200 laty w Chichester wielkiej głowy posągu. Ważący 170 kilogramów obiekt został znaleziony około 1880 roku w... ogrodzie plebanii w Bosham. Nie wiadomo, w jaki sposób tam trafił
![](/media/lib/368/n-tablica-b4f97982e5b96a61e2e0edbcacf8218e.jpg)
Po odczytaniu inskrypcji okazało się, że to klątwa wymierzona w tancerza-rywala
8 października 2019, 15:34Prof. Attilio Mastrocinque z Uniwersytetu w Weronie odczytał inskrypcję z ok. 1500-letniej ołowianej tabliczki, znalezionej w ruinach starożytnego teatru w Cezarei Nadmorskiej. Okazuje się, że to klątwa wymierzona w tancerza o imieniu Manna. Wzywano w niej różne bóstwa i demony, które miały wyrządzić mu krzywdę.
Niezwykłe statki z Yenikapi
29 grudnia 2014, 10:55Gdy w 2004 roku archeolodzy rozpoczynali w Turcji prace wykopaliskowe, nie spodziewali się, że trafią na niezwykły skarb – 37 statków z okresu Cesarstwa Bizantyjskiego. Jednostki odkryto w Yenikapi, porcie Konstantynopola. Pochodzą one z V–XI wieku i zachowały się wyjątkowo dobrze